Përballë një kërcënimi të ri biologjik që mund të dëmtojë rëndë industrinë e bagëtive në SHBA, autoritetet amerikane kanë rifilluar një metodë të vjetër, por të suksesshme: lëshimin në natyrë të fluturave sterile për të ndalur përhapjen e një paraziti të rrezikshëm të quajtur screwworm. Ky insekt, i njohur për larvat që ushqehen me mishin e gjallë të kafshëve dhe njerëzve, është rikthyer në jug të Meksikës dhe po afrohet drejt kufirit amerikan.
Kërcënimi është serioz. Screwworm femra vendos vezët në plagët e hapura të bagëtive dhe larvat që dalin ushqehen me indet e gjalla të kafshës, duke shkaktuar dëme të rënda shëndetësore dhe shpesh fatale. Ky parazit u zhduk nga SHBA në vitet ’60 pas një fushate të suksesshme kombëtare që përdori një strategji të pazakontë: sterilizimin masiv të meshkujve të specieve dhe lëshimin e tyre në natyrë për të ndërprerë ciklin e shumimit.
Tani, përballë kërcënimit të rikthyer, Departamenti Amerikan i Bujqësisë (USDA) ka miratuar ndërtimin e një fabrike të re në Texas që do të prodhojë deri në 300 milionë flutura sterile në javë. Këto do të shpërndahen në rajonet më të rrezikuara të kufirit jugor dhe përtej tij, në bashkëpunim me autoritetet meksikane, për të ndalur përhapjen e parazitit që mund të ketë pasoja ekonomike katastrofike.
Industria e bagëtive në SHBA, e cila përfshin miliona lopë dhe kafshë të tjera të fermës, është në qendër të kësaj përpjekjeje. Nëse screwworm do të përhapej, dëmet ekonomike do të ishin të jashtëzakonshme. Vetëm në Texas, industria e gjedhit përfaqëson mbi 10 milionë krerë dhe humbja e kontrollit mbi këtë parazit do të shkaktonte ulje të prodhimit, rritje të çmimeve të mishit dhe rrezik për eksportet.
Metoda që po përdoret, e njohur si Sterile Insect Technique (SIT), është ekologjikisht e sigurt dhe jo toksike për mjedisin. Në vend që të përdoren pesticide ose kimikate të dëmshme, metoda shfrytëzon konkurrencën biologjike: fluturat mashkull sterile, pasi çiftëzohen me femrat në natyrë, nuk prodhojnë pasardhës, duke ndërprerë rritjen e popullsisë së insekteve. Kjo strategji ka funksionuar më parë dhe është dëshmuar si një zgjidhje afatgjatë.
Screwworm nuk prek vetëm bagëtitë. Në të kaluarën, janë regjistruar raste edhe te njerëzit, kafshët shtëpiake dhe kafshët e egra. Paraziti mund të depërtojë në plagë të vogla dhe të shkaktojë infeksione të rënda nëse nuk trajtohet me shpejtësi. Nëse do të përhapej në SHBA, përveç dëmit ekonomik, do të përbënte edhe një problem serioz shëndetësor.
Në një përpjekje më të gjerë për të parandaluar rrezikun, autoritetet amerikane kanë pezulluar përkohësisht importin e gjedhit nga Meksika dhe kanë shtuar kontrollet në kufi. Ndërkohë, në jug të Meksikës, po përgatitet ndërtimi i një impianti tjetër për fluturat sterile, i cili do të mbështetet financiarisht nga qeveria amerikane. Qëllimi është krijimi i një “mburoje biologjike” që ndalon përhapjen e parazitit përtej një linje të caktuar gjeografike.
Plani përfshin gjithashtu bashkëpunim me fermerët dhe komunitetet lokale. Po zhvillohen trajnime për njohjen e hershme të simptomave të infeksionit, raportimin e rasteve të dyshimta dhe implementimin e masave të menjëhershme izoluese. Universitete dhe qendra kërkimore janë përfshirë për të monitoruar në mënyrë të përditshme situatën dhe për të përmirësuar metodat e ndërhyrjes.
Përvoja e mëparshme ka treguar se me koordinim të mirë, transparencë dhe përdorim të shkencës, këto lloj kërcënimesh mund të kontrollohen. Por suksesi kërkon vazhdimësi dhe angazhim të përhershëm. Në një botë ku ndryshimet klimatike, migrimi i faunës dhe udhëtimet globale i bëjnë këto rreziqe më të zakonshme, ndërtimi i kapaciteteve të brendshme si kjo fabrikë në Texas është më shumë se një reagim ndaj një rreziku aktual – është investim në të ardhmen e qëndrueshme të bujqësisë dhe shëndetit publik.
Nëse gjithçka ecën sipas planit, fabrika pritet të funksionojë me kapacitet të plotë brenda vitit të ardhshëm, duke ofruar një mur mbrojtës biologjik kundër një prej parazitëve më shkatërrues që ka njohur bujqësia moderne.